Half automatische espresso-cappuccino apparaten

rancilio silva espresso cappuccino apparaat
Rancilio Silva, halfautomaat

Ik kies bewust voor het authentiek zetten van een espresso of cappuccino. Ik wil namelijk zelf invloed hebben op het "zetproces" en afhankelijk van de soort koffie kunnen variëren met de verschillende onderdelen van het zetproces. Dat zijn:

  • Hoe lang laat ik het water door de koffie lopen?
  • Wat is de temperatuur van het water wat door de koffie gaat?
  • Hoe stevig is de koffie aangedrukt?
  • Hoeveel koffie gebruik?
  • Voor de cappuccino wil ik zelf melk opschuimen, dat krijg je het mooiste resultaat.

Ik wil ook een halfautomaat kopen, welke keuzes moet ik maken?

Een waarschuwing vooraf: dit soort apparaten is niet goedkoop. Veel mensen denken dan "het is veel duurder dan een traditionele koffiezetter van een paar tientjes, dus dan komt er een goed kopje koffie (of espresso/cappuccino) uit! Dat is niet zonder meer het geval. Een halfautomaat vereist kennis van het koffiezetten. Daar moet je moeite voor doen, maar daarvoor krijg je wel heerlijk geurende espresso of cappuccino voor terug. Denk niet dat je binnen een half uur nadat je hem voor het eerst heb aangezet gelijk al "het beste bakkie" er uit haalt. Dat vergt wat meer tijd. Gun je zelf die tijd. Het apparaat zal je belonen!

De halfautomaten vallen uiteen in twee groepen machines:

  • Halfautomaten met één bolier
  • Halfautomaten met twee boilers
  • Halfautomaten met één thermoblok
  • Halfautomaten met twee thermoblokken

Halfautomaat met boiler

Met dit type halfautomaat wordt het water voor de koffie en stoom gemaakt op basis van een boiler. Dat is een elektrisch verwarmd keteltje. Uiteraard kost het even tijd voordat de boiler op temperatuur is. Denk hierbij aan een minuut of 2 tot 3. De goedkopere modellen hebben één boiler. Wil je espresso maken dan is de temperatuur ingesteld op een graad of 92. Wil je stoom hebben voor het opschuimen van melk dan moet het apparaat in de stoomstand gezet worden en zal de boiler een veel hogere temperatuur moeten gaan bereiken. Dat kost nog eens anderhalf tot twee minuten extra. Even snel een cappuccino zetten is er dus niet bij, maar echte koffieliefhebbers genieten zelfs van dit ritueel en zijn niet van het "snel klaar type". Wil je tegelijkertijd espresso zetten en stoom hebben dan moet de machine voorzien zijn van twee boilers. De eerste boiler is voor het zetten van de espresso en de andere voor het opschuimen van de melk. Hierdoor wordt de machine wel groter én duurder.

Halfautomaat met thermoblok

In tegenstelling tot een boiler die feitelijk een opgewarmd voorraadvat heeft met water heeft een thermoblok dit niet. Bij een thermoblok wordt water, slinger de slang, door een heet metalen blok geleid, aan het begin is het nog kamertemperatuur, maar aan het eind is het de juiste temperatuur voor een espresso of voor stoom.

Aluminium, roestvrij staal of messing?

Bij halfautomaten wordt voor de boiler of thermoblok en leidingen aluminium, rvs of messing gebruikt. Aluminium is het goedkoopst en kalk zet zich snel af tegen het metaal, tevens corrodeert het aluminium waardoor de levensduur beperkt is. Bij rvs is dat iets minder. Bij messing is dat effect het minst, het is een zeer duurzaam metaal. Daarnaast slaat het veel warmte op waardoor de temperatuur constanter is. Aluminium modellen zijn het goedkoopst, rvs stukje duurder en messing het duurst. Als je budget het toelaat is messing de beste keuze.

Driewegventiel

Daarnaast hebben halfautomaten ook nog wel of geen drieweg-ventiel. Dit driewegventiel zorgt er voor dat na het zetten van de espresso, wat onder hoge waterdruk heeft plaatsgevonden, meteen na het zetten wordt afgevoerd. Hierdoor is er binnen de portafilter geen overdruk meer en kan je de portafilter meteen na het zetten van een espresso de portafilter verwijderen. Heeft een machine zo'n driewegfilter niet dan moet je wachten totdat de druk is gedaald voordat je de portafilter kan verwijderen. Doe je dat niet dan vliegt de koffie en koffiedrap alle kanten op. Niet alleen gevaarlijk maar het levert heel wat schoonmaakwerk op. Zet je maximaal twee kopjes tegelijkertijd en daarna een tijdje even niets dan is een driewegventiel niet erg belangrijk. Wil je meer dan twee espresso's achter elkaar zetten dan is het driewegventiel een absolute eis.

fabrikant model verwarmings­type driewegklep water­reservoir gewicht vermogen
Gaggia Baby twin twee boilers ja 1,7 liter 7,5 kg 1300 W
Gaggia Baby één boiler ? 1,7 liter 6 kg 1300 W
Rancilio Silvia één boiler ja 2 liter 13,8 kg 1150 W

home­ >espresso machines