Windows versus Linux
Vanuit het gebruikersperspectief, tijdens het dagelijks gebruik, is er nauwelijks een verschil tussen Windows en Linux. Een Windows gebruiker kan zonder enige instructie zijn dagelijkse werk voortzetten onder Linux (uitgaande dat exact dezelfde programma's zijn geïnstalleerd).
Toch zijn er heel fundamentele verschillen tussen Windows en Linux, die hebben we hieronder opgesomd.
| Windows | Linux |
|---|---|
| Niet gratis | Gratis |
| Closed source software | Open source software |
| Applicatiesoftware moet je meestal kopen | Applicatiesoftware is meestal gratis, zie FOSS |
| Werkt alleen op Intel of AMD processors | Werkt op vrijwel iedere denkbare processor zoals: Intel, AMD, ARM, MIPS, OpenRISC, PowerPC, RISC-V en Qualcomm Hexagon. |
| Hoe Windows er uit ziet ligt vast (verschilt iets per Windows versie) | Hoe het er uit ziet kan geheel aangepast worden (en er zijn vele verschillende versies van Linux beschikbaar, zogenaamde linux distributies). |
| Updates moeten uitgevoerd worden wanneer Microsoft dit wil en vrijwel altijd is het herstarten van de computer noodzakelijk | Updates kan je uitvoeren wanneer jij het wil, desnoods nooit en een herstart is alleen maar in specifieke situaties gewenst (maar niet verplicht). |
| Vaak (maar niet altijd) is Windows minder energiezuinig dan Linux | Linux is (meestal) energiezuiniger dan Windows (de accu gaat langer mee van je latop of je betaald minder elektriciteitskosten). |
| Windows staat niet bekend dat het superstabiel is (hoewel het tegenwoordig behoorlijk stabiel draait) | Linux staat juist bekend dat het zo enorm stabiel is, daarom draaien vrijwel alle servers Linux, juist vanwege de stabiliteit. Een server kan gerust een jaar of meer draaien zonder een reboot. |
| Games zijn breed beschikbaar onder Windows | Games zijn nog beperkt beschikbaar onder Linux maar er is een opwaartse trend te zien. |
| Beveiligingslekken worden dagelijks in Windows gevonden, anti virus software is daarom zeer noodzakelijk | Linux staat juist bekend om zijn beveiliging. Bij Linux werkt vrijwel niemand met een anti virus software. |
| Alle hardware (printers, schermen, draadloze muizen, bluetooth adapters, ...) wordt standaard ondersteund door Windows en anders lever de fabrikant wel een driver mee voor Windows | De meeste hardware wordt ondersteund, maar niet alles, dus altijd eerst controleren op Linux ondersteuning voor aankoop. Niet iedere fabrikant levert een driver voor Linux, maar vrijwel alle hardware wordt met en kernel update uiteindelijk ondersteund. |
| Vrijwel alles gaat heel gebruikersvriendelijk met de muis (niet het aanpassen van de registry) | Voor het dagelijks gebruik gaat alles heel gebruikersvriendelijk identiek aan Windows, ook voor eenmalig uit te voeren instellingen, maar heel af en toe moet je een lastige commando overtypen (van een internetpagina die je laat zien hoe je dat moet doen). |
| Vrijwel alle software is beschikbaar onder Windows (er zijn programma's die wel onder MacOS of Linux beschikbaar zijn maar niet onder Windows maar dat is een uitzondering) | Niet alle software die je gebruikt onder Windows is beschikbaar onder Linux, maar er is altijd minimaal één alternatief te vinden, meestal zijn er vele alternatieven beschikbaar. |
| SSD's en schijven benader je via een "schrijf-letter". Je filesysteem heeft aan de basis een of meerdere letters zoals C en D en dat representeren de schijven in je computer. | Alles in Linux is onderdeel van het filesysteem. Een schijf tref je dus niet aan onder een bepaalde letter maar in een (eventueel zelf te kiezen) directory, bijvoorbeeld: /dev/sda2. Ook interfaces zoals Ethernet, Bluetooth, wifi zijn onderdeel van het filesysteem en tref je aan in de map /dev (van devices). |
| Directories en bestanden mogen spaties bevatten | Directories en bestanden mogen wel spaties bevatten maar vereisen wel aandacht tijdens het gebruik; wanneer je refereert naar een bestandsnaam met een spatie er in, bijvoorbeeld met een copy commando, dan moet je het hele path en bestandsnaam tussen apostrophe's plaatsen of voor de spatie(s) een \ plaatsen. |
Verder lezen
Overzicht artikelen over Linux.
aanpassing/controle: 20231114