victron agm accu 12V 12-100
Victron AGM 12V accu 12-100

Accu voor 12V naar 230V omvormers

Wil je zelf (autonoom) elektriciteit opwekken, dan heb je naast een 12V naar 230V omvormer ook een accu nodig. De vraag is, wat voor accu moet je gebruiken voor deze toepassing? Grofweg heb je twee soorten accu's, de startaccu en het andere type wordt de serviceaccu of wel lichtaccu genoemd. De service of lichtaccu is gemaakt om relatief kleine stromen (die nodig zijn voor een lamp, radio of tv) gedurende een lange tijd te kunnen leveren van elektriciteit te voorzien (terwijl de autoaccu voor een hele korte tijd heel veel stroom moet kunnen leveren). Binnen de categorie service accu's heb je weer enorm veel keuzen. Maar twee type accu's steken met kop en schouder boven de ander uit voor het gebruik waar wij ze voor willen gebruiken. Dat is is in combinatie met 12V naar 230V omvormers. Deze twee accu's zijn de "gel accu" of de "agm accu". Deze zijn relatief goedkoop gaan jarenlang mee en vergen geen onderhoud (maar wel een beetje aandacht).

Welke accu's worden het meest toegepast bij autonome elektriciteit systemen?

Vooropgesteld, wij beperken ons in dit artikel tot kleine autonome elektriciteitsystemen. Wanneer je een normaal huis van energie wil voorzien op basis van in accu opgeslagen energie zal je waarschijnlijk omzien naar andere accu's die ook onderhoud vereisen, zoals de "natte" accu's die je regelmatig moet bijvullen. Bij installaties met een zonnepaneel, 12V naar 230V omvormer en accu die gebruik wordt in bijvoorbeeld een tuinhuisje, vakantiewoning, weekeindwoning en dergelijke, zal vooral gekozen worden voor "gemakkelijke" accu's waar je geen omkijken naar hebt. De zogenaamde onderhoudsvrije en gesloten gel of agm accu's. Juist daarom zullen we in dit artikel zullen ons op deze twee accu type beperken.

Welke accu moet je absoluut niet gebruiken voor een 12V naar 230V omvormer en waarom niet?

Je zal het wellicht niet geloven maar het is totaal niet slim om een standaard auto (start) accu te gebruiken in combinatie met een 230V omvormer. Zeker en zonder twijfel kan je in je auto een 230V omvormer gebruiken. De energie krijg je dan uit de 12V dynamo. Echter, op het moment dat je de motor uitzet zal de 230V omvormer zijn energie uit de accu betrekken. En een auto accu is gemaakt / gebouwd om voor een korte tijd veel stroom te leveren (om je auto te starten) en is niet geschikt om voor langere tijd weinig stroom te leveren. En een auto accu houdt er al helemaal niet van dat hij flink ontladen wordt. En juist dat gebeurd juist wanneer je een 230V omvormer gebruikt.

Om deze stelling kracht bij te zetten moet je teruggaan tot het moment dat je een keer de lichten van de auto heb laten branden en de volgende morgen een niet startbare auto had. Natuurlijk kan je met startkabels de zaak weer aan de praat krijgen maar de accu heeft dan zijn beste tijd gehad. Dat uit zich niet meteen maar na een tijdje en vooral als het wat kouder wordt. Toen het vroor stond jij met een vrijwel lege accu... Menigeen heeft gedacht, ik geloof het niet en heeft een autoaccu gebruikt als service accu. Dat houdt in dat je de accu langdurig gebruikt om bijvoorbeeld urenlang een lampen of tv op te laten werken (met of zonder een 230V omvormer). Ze zijn er allemaal achtergekomen dat na dertig tot 50 keer ontladen de accu vrijwel onbruikbaar is geworden. Hij laad wel op maar tijdens het gebruik is de accu heel snel leeg. Onbruikbaar snel zelfs op het eind. Een auto accu kopen voor gebruik met een omvormer is echt weggegooid geld. Doe het niet! Naarmate je er meer gaat verdiepen in een accu, blijkt zo'n simpel ding eigenlijk een vrij complex iets te zijn waarbij je er achter komt dat voor haast iedere toepassing een speciale accu voor bestaat.

In ons geval zijn we op zoek naar een accu die redelijk lang meegaat, flink ontladen kan worden en behoorlijk grote stromen kan leveren voor wat langere duur. Je zal merken dat een gel of agm accu een stuk duurder is dan een standaard auto accu. Maar de gel of agm accu gaan vele malen langer mee dan een standaard auto accu dus uiteindelijk ben je veel goedkoper uit.

Wat zijn VRLA / gesloten accu / onderhoudsvrije accu's?

De twee type accu's die we in dit artikel behandelen, de gel en agm accu, zijn beiden VRLA accu's. Deze term staat voor "Valve Regulated Lead Acid" (lood accu met veiligheidventiel), ook wel eens SLA accu genoemd (Sealed Lead Accu = afgesloten lood accu). Het is een accu die in principe geheel gesloten is. Maar vanwege veiligheidsredenen is een overdrukventiel aangebracht. Mocht door bijvoorbeeld overladen van de accu een te hoge druk ontstaat in de accu dan zal het overdrukventiel wat gas (geen accuzuur) laten ontsnappen via het overdruk ventiel. Als dat gebeurd is dat een donkere dag in het leven van de accu. Dan is een deel van het water uit het accuzuur verdampt en als gas weggelekt via het overdrukventiel. Dat verloren gegane deel kan je nooit meer aanvullen. De capaciteit van de accu zal hiermee dan ook dalen en dat kan je nooit meer omkeren het is een blijvende beschadiging/vermindering van de accu capaciteit.

Zo'n situatie kan je voorkomen door de accu met een goede acculader / zonnepaneel-laadregelaar te laden. Dan zal zo iets nooit gebeuren. Omdat de gel en agm accu's geheel gesloten zijn, kan en hoef je ze dus nooit meer "bij te vullen" zoals dat met de traditionele auto accu (met die dopjes) wel noodzakelijk was. Dit houdt niet in dat je de accu kan negeren. Ook deze accu's zullen bij onachtzaam gebruik snel defect raken. Wanneer je ze goed behandeld en goed geladen houdt zullen ze zeer lang meegaan.

Gel accu

Bij de gel accu is het accuzuur verwerkt in een gel. Dus geen geklots als je de accu heen en weer zou bewegen. Als je een gaatje zou boren in de accu loopt er dus ook geen accuzuur uit. Gel accu's en agm accu's lopen niet zoveel uiteen. Van de gel accu wordt beweerd dat hij een langere levensduur kan hebben (maar dan moet je wel een "long life" versie er van kopen). Gel accu's hebben een klein nadeel: ze hebben een acculader nodig die geschikt is voor het laden van gel accu's. Een lader die hier geen speciale voorziening voor heeft moet je niet gebruiken met een gel accu's. Veel, maar zeker niet alle laadstroomregelaars zijn in te stellen voor een gel accu. Een ander klein nadeel van een gel accu is dat, in vergelijking met een agm accu, ze minder (zeer) grote stromen kunnen leveren en andersom is ook gelijk waar, je moet ze niet met grote stromen gaan opladen. Dat vinden ze niet fijn.

AGM accu

Ook de agm accu is een geheel gesloten accu. Het accuzuur is geabsorbeerd in een glasmat met holle glasvezels. Vandaar de naam Absorbent Glass Mat accu (AGM). Wanneer je de accu kapot zou maken loopt er toch geen accuzuur uit. De agm accu heeft een aantal zeer prettige eigenschappen. Je kan ze met zeer grote stromen ontladen zonder dat ze dat heel erg vinden, je kan ze ook met zeer grote stroom weer opladen. Het is niet per definitie juist, zoals dat vaak te lezen valt, dat AGM accu's beter tegen diep ontladen kunnen. De belangrijkste factor hierin is de opbouw en structuur van de loodplaten in de accu.


home­ >12v naar 230v omvormers