Vacuümmachine zakken of rollen wat is handiger?

Wanneer je van plan bent een vacuümmachine te kopen zal je denken, zal ik gebruik gaan maken van een vacuümrol of vacuümzakken? Een vacuümrol lijkt erg aantrekkelijk omdat je die precies op maat kan snijden en lijkt daardoor goedkoper in gebruik. Hieronder lees je onze jarenlange ervaringen met betrekking tot vacuümmachines en het gebruik van vacuümfolierollen en vacuümzakken.

vacuümrollen

Het grote voordeel van een vacuümrol is natuurlijk dat je de grootte van de zak kan afstemmen op hetgeen je gaat vacumeren. Maar er kleven ook nadelen aan. Zo heb je niet altijd de breedte van de rol nodig. Rollen hebben vaak een breedte van 25 tot 30 cm. Als je dan een vacuümzak van 20 cm breed wil maken kan dat niet en je moet een bredere maat accepteren. Dat is dus verspilling van het materiaal en geld. Slimmer is dan om rollen van 20 cm breed kopen. Wil je een vacuümzak maken dan moet je eerst de vacuümrol op maat knippen of snijden.

Bij sommige machines zit niet in de vacuümmachine een snijmes en dan moet je het met de hand knippen. Dat is niet prettig. Zodra je de folie op lengte hebt geknipt moet je de onderkant van de folie dichtsealen. Dat doe je door het folie op de sealdraad (herkenbaar aan een brons-achtige strip wat teflon blijkt te zijn) te leggen en op de sealknop (schweissen) te drukken. Nu heb je (pas) de zak die je wil hebben. Daarin schuilt dus het nadeel, velen vinden dit te omslachtig. Wanneer je de voorkeur geeft aan het gebruik van een vacuümrol dan is het heel prettig als de rol zich in de vacuümmachine bevindt. Daardoor wordt het apparaat wel groter, dat is dus een punt van afweging. Maar het grootste nadeel van de folierollen komt uit een onverwachte hoek: de vacuümrollen zijn duurder in gebruik dan vacuümzakken!

Wat is goedkoper vacuümzakken of vacuümrollen?

Vrijwel bij alle leveranciers van vacuümrollen en -zakken is de vacuümzak steevast goedkoper als je dit uitrekent. We keken op een willekeurige webshop en vonden daar: Foodsaver vacuümzakken 20x29 cm 48 stuks voor 17 euro. Bij dezelfde webshop troffen we van Foodsaver vacuümrollen aan 2 stuks 28x550 cm. We leggen de zakjes denkbeeldig achter elkaar en hebben dan een denkbeeldige zak van 20 cm breed en (29 cm x 48 stuks is) 1392 cm lang. Nu leggen we de twee folierollen uitgerold denkbeeldig achter elkaar, dan hebben we een zak van 28 cm breed en (2 rollen x 550 cm is) 1100 cm lang. De prijs voor de vacuümzakken en vacuümrollen was gelijk: 17 euro, wat overigens heel erg duur is! maar het gaat om de vergelijking. Met de vacuümrollen hebben we dus een zak van 11 meter lang maar met de vacuümzakken hebben we, voor dezelfde prijs, een lengte van afgerond 14 meter. Je krijgt dus drie meter gratis en de zak is ook nog eens direct klaar voor gebruik! Natuurlijk is dit alleen maar aantrekkelijk als je deze maat zak vaak zal gebruiken, maar het gaat om de vergelijking en in vrijwel alle gevallen zijn de vacuümzakken goedkoper.

20x25 cm is iets anders dan 25x20 cm

Wanneer je voedsel wil vacumeren en invriezen in eenpersoons porties dan blijkt een zak van 20x25 cm een ideale maat te zijn. De eerste waarde, hier 20 cm, is de breedte (de opening) van de vacuümzak. Wil je zo'n zak van een vacuümrol maken dan blijkt dat de meeste rollen 25 of 30 cm breed zijn. Dan wordt de zak niet 20x25 maar 25x20 cm worden. Hoe vreemd het op het eerste oog lijkt maar een zak van 20x25 cm is iets heel anders dan 25x20 cm. Dit komt omdat je, tijdens het sealen met een vacuümmachine, aan de bovenkant van de zak een ruimte moet leeg laten van zo'n 7 cm. Hoe smaller de zak, hoe minder "verspilling" je hebt. In de praktijk kan je dus in een 25x20 cm zak minder kwijt dan in een 20x25 cm vacuümzak. Met de vacuümrol zal je dus sneller folie verspillen.

vacuümzakken

vacuümzakken heb je in vele maten. Natuurlijk is het afhankelijk wat je wilt gaan vacumeren maar in de praktijk merken wij dat vooral de maat 20x25 zeer veel gebruikt wordt. In deze maat vacuümzak past niet alleen precies een portie voor een persoon maar de zak kan ook net plat in een hapjespan of grote koekenpan. Een zak van 20x30 cm is dan meestal te groot en past niet meer. Een hapjespan gevuld met een laagje water waardoor de vacuümzak net onder water staat, wat je niet laat koken (!) is ideaal om ingevroren vacuümzakken in een mum van tijd (15 minuten) te ontdooien en te verwarmen waardoor het vanuit de vacuümzak zo je bord op kan.

Kan je vacuümzakken of vacuümrollen van merk X gebruiken met vacuümmachine merk Y?

Een garantie kunnen we niet geven maar in vrijwel alle gevallen is dit mogelijk. Let er op dat je vacuümfolie of vacuümzakken koopt met een "structuur". Gladde folie is vrijwel nooit bruikbaar in vacuümmachines voor huishoudelijk gebruik. Dit in tegenstelling tot vacuümmachines die gebruikt worden door winkels, horeca en industrie. Laat je niet verleiden door een lagere prijs van de gladde folie maar koop de vacuümzakken of folie met microstructuur.

Foliedikte en maximale temperatuur

vacuümrollen en vacuümzakken verschillen niet alleen met elkaar voor wat betreft de afmetingen maar ook de dikte van de folie en de maximale bruikbare temperatuur. Afhankelijk wat je gaat verpakken zal je kunnen kiezen voor dunne, dus goedkopere, of wat dikkere folie, maar dat is natuurlijk wat duurder. Hoe dikker de folie is, hoe steviger. De vacuümzak gaat minder snel kapot als de inhoud van de zak "puntig" is. Een portie spaghetti kant en klaar met saus kan dus best in een dunne zak maar droge rijst, zelfs thee! of vlees waar botten in zitten maken de vacuümzak snel kapot. Dan kan je beter wat dikkere zakken gebruiken.

Wanneer je de ingevroren maaltijden wil verwarmen, wat je meestal sous-vide doet, dus in een pan met heet water, dan speelt de maximale temperatuur die de zak toelaat een rol. Is dit 70 graden Celsius dan zal je heel voorzichtig dit moeten verwarmen, want een pan met water wordt al heel snel 80 graden of nog heter. Gemak dient de mens en kies dus liever voor vacuümzakken of vacuümrollen die een hogere temperatuur tolereren.

Zijn vacuümrollen en vacuümzakken lucht en/of zuurstof dicht?

Je zou verwachten dat vacuümfolie wat geleverd wordt in rollen of zakken lucht en/of zuurstof dicht is. Dat is echter maar beperkt waar. Voor normale situaties waarbij je voedsel een aantal maanden of hooguit twee jaar gaat bewaren speelt dit geen rol. Maar wil je voedsel zeer langdurig bewaren dan zijn vacuümzakken of vacuümrollen minder goed geschikt Deze folie laat namelijk wel zuurstof door, zij het zeer beperkt. Wil je droog voedsel voor tien jaar of meer opslaan dan is het te adviseren om geen vacuümfolie maar mylar folie of mylar zakken te gebruiken. Deze zijn speciaal hiervoor ontworpen en laten, door dat een heel dun laagje metaal onderdeel is van de zak, geen zuurstof door. Deze zakken zijn wel flink stuk duurder. Deze Mylar zakken laten zich met een strijkijzer of in vele vacuümmachines makkelijk dichtsealen.