12V naar 230V omvormers voor in de auto

Je wilt in je auto 230 Volt om elektrische apparaten aan te sluiten. Maar in je auto zit alleen maar 12 volt. Een 12V naar 230V omvormer is daar de oplossing voor. Van deze omvormers bestaan twee verschillende uitvoeringen. De "gemodificeerde sinus omvormer" is goedkoop maar sommige 230V apparaten werken daar niet goed op. De "zuivere sinus omvormer" is wat duurder, maar levert nooit problemen op. Op zo'n omvormer kan je van alles aansluiten: van scheermachine tot verlichting, van opladers voor smartphone, laptop of tablet tot een tv.

Tijdens het kopen moet je onder andere letten op het maximaal te leveren vermogen van de omvormer. Maar de eerste vraag die je beantwoord moet krijgen: hoeveel Ampère (stroom) kan de 12V aansluiting in je auto leveren?

Waar op letten als je een omvormer voor in de auto gaat kopen?

Een van de belangrijkste zaken is het maximaal te leveren vermogen van de 230V omvormer. Om die te bepalen moet je twee dingen weten. Hoeveel stroom kan de 12V aansluiting leveren in de auto en hoeveel vermogen vergt het apparaat wat je aan wilt sluiten op de omvormer?

Begin eerst met te onderzoeken hoeveel stroom (in Ampère) je uit je sigarettenaansteker aansluiting / 12V aansluiting in je auto kan trekken. Dit kan je opzoeken in het boekje van de auto of opzoeken op het internet. Even bellen met de garage is natuurlijk ook lekker makkelijk.

De maximale hoeveelheid stroom bepaalt hoeveel vermogen de 230V omvormer maximaal kan leveren. Want: vermogen in Watt is gelijk aan de spanning (die 12V is) maal de stroom (in Ampère). Stel dat je 12V aansluiting in je auto maximaal 10 Ampère kan/mag leveren. Dan is het vermogen wat je uit deze 12V aansluiting kan halen dus maximaal: 12V x 10A = 120 Watt. Een omvormer kopen met een maximaal vermogen van bijvoorbeeld 350 Watt is dan niet slim. Want als je een 230V apparaat van 350 Watt aansluit op je omvormer, bijvoorbeeld een kleine 230V boormachine, dan zal de omvormer 350 Watt / 12 Volt = 29,2 Ampère nodig hebben uit je 12V aansluiting. Het gevolg is dat je zekering van je 12V aansluiting in je auto doorbrand.

Het maximale vermogen van de omvormer moet dus niet hoger zijn dan wat je 12V aansluiting in je auto kan leveren! Bij 10A is dit 120 Watt, bij 15A is dit 180 Watt en bij 20A is dit 240 Watt.

Je kan wel een omvormer met iets meer vermogen kopen alleen moet je dat zorgen dat je niet apparaten aansluit met een te groot vermogen. Een voorbeeld: je 12V aansluiting in je auto kan maximaal 15 Ampère (15A) leveren. Dat is dus een vermogen van 12V x 15A = 180 Watt. Als je een omvormer koopt die 200 Watt kan leveren en aansluit op de 12V aansluiting gaat alles goed zolang je maar niet meer dan 180 Watt aan elektrische 230V apparaten op de omvormer aansluit. Ga je daarboven, dus als je bijvoorbeeld 190 Watt aan apparaten aansluit dan zal een iets te grote stroom aan de 12V zijde gaan stromen en zal de zekering in je auto kapot gaan.

Dit is de reden waarom we je aanraden om altijd reservezekeringen in je auto te hebben, specifiek voor de 12V aansluiting, want je hebt zeer veel verschillende zekeringen in je auto zitten. Wees slim en zoek van te voren uit waar die zekering zit.

De 230V omvormer heeft zelf ook vermogen nodig. Sluit je een 230V 100W lamp aan op de omvormer dan zal de 230V omvormer uit de 12V aansluiting ongeveer 110W vermogen halen. Het verschil van 10W is het "rendement" van de 230V omvormer. Een rendement van 90% is heel gangbaar. Dus je 12V aansluiting van je auto moet altijd wat meer (zo'n 10% meer) stroom leveren dan je elektrische apparaten nodig hebben.

Wanneer je apparaten aansluit met een relatief klein vermogen zoals laders voor tablets, laptops of draagbare apparaten zoals iPod, mp3 speler, iPhone, smartphone maar ook een scheermachine zullen de stromen zeer beperkt zijn. Iedere 12V aansluiting in een auto kan dit zonder meer leveren. Maar ga je een apparaat wat veel vermogen nodig heeft aansluiten, en dat zijn doorgaans alle apparaten die iets koud of warm maken, dan moet je hier heel goed op letten. Een reisstrijkijzer is ook zo'n veel vermogen vergend apparaat. Een Philips reisstrijkijzer vraagt 250 Watt dus dat is doorgaans te veel. Dat vergt een stroom van zo'n 25 Ampère uit je 12V aansluiting van je auto. En dat is heel ongebruikelijk voor een 12V aansluiting in een auto.

Wij raden je aan om een omvormer van maximaal 180 Watt te kopen. Dat lijkt een vreemde waarde, maar dat is niet zo. 180 Watt komt overeen met 15 Ampère bij een 12 Volt aansluiting. En heel veel auto's hebben een maximale stroomopname van 15 Ampère (soms 20 Ampère) van je 12 Volt aansluiting. Vandaar die 180 Watt. De Victron Phoenix 12/180 is een zuivere sinus omvormer die je voor iets meer dan 100 euro kan kopen. Het voordeel van een zuivere sinus omvormer boven een gemodificeerde sinus omvormer is ook nog dat je alle elektrische apparaten kan aansluiten zonder dat er problemen ontstaan of zelfs defect raken. Wil je weten waarom? Lees dan dit artikel eens over gemodificeerde sinus omvormers.

Tips voor gebruik

Motor uit? Beperk gebruik omvormer!

Als de motor van de auto uit hebt gezet maar je 12V naar 230V omvormer wel nog aanstaat, dan moet je zorgen dat deze je accu niet leegtrekt. Zolang de omvormer aan staat moet je accu die elektriciteit leveren. Menigeen heeft al gemerkt dat je zonder dat je het weet de accu flink leeg kan trekken in een vrij korte periode. De meeste autoaccu's hebben een capaciteit van 60 Ah (spreek uit: Ampère uur) of hoger. Het is verstandig een traditionele auto accu niet verder dan 30 a 40% te ontladen (dus dat er nog 70 a 60% capaciteit over blijft). Dit geldt speciaal voor traditionele auto accu's, want deze kunnen heel slecht tegen diep ontladen. En helemaal ontladen luidt meestal het einde van de accu in (als je ooit je lichten hebt aangelaten en de accu was de volgende dag leeg, dan zal je in de daarop volgende winterperiode vrijwel gegarandeerd startproblemen gaan krijgen). Het is dus slim om niet verder te gaan dan 30 a 40% ontlading. Uitgaande van 30% ontlading is dat bij een 60 Ah accu dus 18 Ah.

Stel je hebt een laptop van 48 Watt, dan is het stroomverbruik dus 48/12=4 Ampère. Dan kan je, uitgaande van 18 Ah bruikbare accucapaciteit, dus 18/4=4,5 uur met de laptop werken. Daarna is je auto accu nog zeker niet leeg maar is het onverstandig om door te gaan. Heb je bijvoorbeeld een (absorptie) koelkist via de omvormer op de accu aangesloten, en het verbruik van zo'n koelkast ligt op zo'n 75 Watt, dat is dus zo'n 6 Ampère, dan kan je maar 18/6=3 uur de koelkast aanlaten. Wil je de laptop en koelkast laten werken bij stilstaande motor dan is het stroomverbruik 6+4=10 Ampère en is het slim om na 18/10=1,8 uur reeds te stoppen.

Het moge duidelijk zijn: motor uit? Laat dan de 230 Volt apparatuur niet te lang aan staan. Een speciale waarschuwing: als je motor uit staat, je omvormer aan maar je hebt geen 230V apparaten aan de omvormer gekoppeld, of die staan uit, dan vraagt je omvormer toch stoom uit de accu. Waarden tussen 5 en 10 Watt zijn normaal. Na een dag is je accu dan al flink leeggeraakt! Zorg dat de omvormer echt uit staat als je hem niet gebruikt.

Neem reserve zekeringen mee

De kop zegt al genoeg. Controleer wat voor zekering nodig is voor de 12V aansluiting in de auto en neem daar een paar zekeringen van mee. Nog slimmer: koop een setje zekeringen met allerlij verschillende waarden. Controleer wel of je de juiste type zekeringen hebt want er zijn verschillende soorten maten.

TL verlichting

De TL verlichting heeft speciale aandacht nodig. Bij relatief kleine 12V naar 230V omvormers, zoals je die gebrukt in je auto, kan tijdens het aanzetten van een TL balk een grote spanningspiek ontstaan. Daar kan zo'n omvormer niet goed tegen en kans dat hij defect raakt. Daar is een simpele oplossing voor: vervang de starter in de TL balk voor een "elektronische starter". Probeer dit eerst thuis (aangesloten op een normaal stopcontact). Kijk of de TL balk zonder te knipperen in één keer aangaat. Daarmee kan je een elektronische tl starter namelijk herkennen. Staat hij te "knipperen" dan heb je geen elektronische starter. Je kan onder andere bij Conrad zo'n elektronische snelstarter kopen en heeft daar het artikelnummer RDQ-101.